September 2022 was een drukke maand met een zeer volle agenda zo net na mijn vakantie. Deze maand heb ik de vier parentificaties die ik eerder beschreven had in de afgelopen vier bloggen nog eens onder elkaar gezet. In dit blog de parentificaties van: Het zorgende kind, Het kind wat kind moet blijven, Het perfecte kind en De zondebok. "De ontmoeting met een goed mens blijft altijd een mooie herinnering in ons leven" Andre Demedts
September was een drukke maand, die ik goed kon opvangen, daar ik zo'n fijne heerlijke ontspannende zomer vakantie heb gehad. Naast nieuwe aanmeldingen heb ik ook een aantal trajecten kunnen afronden. Nu september ten einde is, vangt het laatste kwartaal van 2022 alweer aan. Op 9 september ging de jaartraining, "Trauma en gehechtheid: de taal van het lichaam": van start. 30 september was de tweede bijeenkomst en het waren nu al twee leerzame trainingsdagen. Deze training zal me weer nieuwe inzichten en tools voor mijn praktijk mee geven. In ieder geval heb ik na de eerste trainingsdag al een oefening ingezet in mijn praktijk, met een mooi resultaat. Ik kijk uit naar het vervolg van de training die ik in februari 2023 zal afronden. In de eerste werkweek na mijn vakantie heb ik het onkruid in het bloemenperk voor mijn praktijk verwijderd. En dat was hard nodig, want voor mijn vakantie had ik geen tijd meer gevonden het onkruid te wieden. Het is wel ongeloofelijk, hoeveel positieve reacties ik mag ontvangen over mijn bloemenperk. Deze herfst bloeit de Anemone vitifolia (wit) en de aster. Het is een pracht om te zien dat er nu elk seizoen iets bloeit, bijen, insecten en vlinders vliegen af en aan voor mijn praktijkraam. En straks in het allerlaatste seizoen, de winter dan sterft het loof af, en kan ik genieten van de 'wintersilhoueten".
EMDR
Na het behalen van mijn certificaat van EMDR-practitioner heb ik besloten me verder te ontwikkelen tot EMDR-therapeut. https://www.emdr-therapeuten.nl/wat-is-emdr/ De opdracht voor het behalen van certificaat EMDR-therapeut is 10 sessieverslagen in te leveren gedurende 1 jaar, elke maand 1 sessie en het maken van een eindverslag. Deze maand heb ik opnieuw verschillende keren gewerkt met EMDR, ik groei en boek nu goede resultaten met deze wonderlijke, helpende vorm van behandeling bij trauma. Mijn achtste sessie voor september heb ik inmiddels ingeleverd voor het traject tot EMDR-therapeut. https://www.emdr-therapeuten.nl/gelderland/
Parentificatie
In mijn praktijk werk ik veeal vanuit de contextuele gedachte. In vele relaties en individuele casussen heb ik verlichting kunnen brengen door inzichten vanuit de contextule gedachte. Er is geen goed en fout, en nog belangrijker er is geen schuldige, je werkt vanuit veelzijdig gerichte partijdigheid. Het gezin van herkomst, een verticale lijn (uitgewerkt in een genogram) werkt vaak door in een relatie tussen partners op de horizontale lijn. Vanuit het gezin van herkomst wordt de blauwdruk voor het leven gelegd en kan men geparentificeerd worden.
Parentificatie is een begrip dat werd geïntroduceerd door professor Ivan Boszormenyi-Nagy. Parentificatie ontwikkelt zich in de kinderfase tussen de baby fase en de jongvolwassen fase. Het kind wordt (en/of voelt zich) geroepen oneigenlijke zorgen of verantwoordelijkheid op zich te nemen. Het kind ervaart de noden van zijn ouder/s en gaat vanuit natuur zijn ouder/s helpen, omdat elk kind zijn ouder/s wil helpen. Hij kreeg immers zijn leven van hen. Zo wordt het kind als het ware te snel ouder. Het ontwikkelt daarbij de nodige krachten en talenten. Maar op latere leeftijd kan zich dit fenomeen op uiteenlopende wijze wreken.
Nagy plaatst de parentificatie binnen de balans van geven en nemen tussen ouders en kinderen en maakt er daardoor een relationeel-ethisch begrip van, dat alles te maken heeft met rechtvaardigheid en vertrouwen in die relatie. Zijn uitgangspunt is ‘het gevende kind’, dat vanuit zij existentiële loyaliteit zorg wil dragen voor zijn ouders. Een ander belangrijk uitgangspunt is dat de relatie tussen ouders en kinderen een asymmetrische relatie is: de ouder draagt de verantwoordelijkheid voor de relatie en is meer verplicht aan het kind dan andersom. In de parentificatie wordt die asymmetrie genegeerd of zelf omgedraaid. (Michielsen, van Mulliggen, Hermkens, 1998, p.85)
Er word wel gezegd dat ieder kind eigenlijk altijd wel iets van een parentificatie meekrijgt.
Als je zuiver naar het begrip kijkt is dat natuurlijk ook zo. Je helpt vaak mee in een gezin en doet je best om voor je ouders te zorgen. Echter wanneer dit zulke groteske vormen aan neemt dat je eigenlijk niet meer kan spreken van gepaste zorg treed er een parentificatie op.
Er zijn vier soorten van parentificatie te herkennen:
• Het zorgende kind
• Het kind wat kind moet blijven
• Het perfecte kind
• De zondebok
Het mooiste zou zijn als het lukt om te deparentificeren. Wat in de praktijk ingewikkeld is zelfrefelectie en inzicht zijn sleutelwoorden. In de praktijk merk ik dat het authentieke contextuele gedachtegoed van Nagy heel helend werkt voor mensen. Vraagstukken die soms een heel leven onbeantwoord blijven krijgen ineens kleur en vorm. Het uitgangspunt voor de contextuele therapie is intergenerationeel, je kijkt altijd in drie generaties.
Hoeveel mooie stappen heb ik al kunnen maken met mensen in het ontdekken van een destructieve paratificatie. Het stoppen van de roulerende rekening, maar ook de heling en het geluk wat mensen opnieuw ervaren zich niet meer ongezien te voelen. Zich opnieuw heel te kunnen bewegen in het leven en zich wel gezien en gehoord voelen en zich erkent te voelen. Dit maakt voor mij de contextuele therapie als één van de werkelijk helpende therapievormen getuigen de reviews. In mijn eigen leven heb ik door het authentieke gedachtegoed van Nagy vragen beantwoord gekregen waarvan ik eigenlijk de hoop al op had gegeven daar ooit nog een antwoord op te krijgen. De heling die daarvan uitging werkt tot op de dag van vandaag door.
Het zorgende kind
Het zorgende kind in gezinnen is vaak te herkennen als oudste kind in de rij van broers en zussen. Maar het kan ook een willekeurig ander kind uit de kinderrij zijn. Ook bij een scheiding zie je vaak dat het zorgende kind de steun wordt van de ouder die dan de meeste zorg nodig heeft. Meehelpen in de zorg van bijvoorbeeld een huishouden is niet erg voor kinderen, maar als die zorg geen grenzen kent en er onuitputtelijk een beroep wordt gedaan op het kind, dan is dit zeer zorgelijk. Als een kind echter te horen krijgt, dank je wel voor al je goede zorgen, fijn dat je ons zo goed hebt meegeholpen. Nu kunnen we het echter weer zelf, we kunnen weer voor onzelf zorgen en jij mag weer onbekommerd kind zijn. Dan krijgt het kind als het ware erkenning voor zijn/haar zorgen en voelt zich gezien. Dan vormt het zorgen van het kind geen belemmering in de ontwikkeling. Het kind heeft erkenning gekregen voor zijn/haar geven. Dan draagt het zorgen van het kind juist bij aan een goede ontwikkeling van het kind. Want kinderen vinden het fijn om voor hun ouders te kunnen en mogen zorgen.
Zorgende kinderen nemen vaak gezinstaken op zich. Ze nemen bijvoorbeeld de verantwoordelijkheid en zorg voor broers en zussen of de ouders/s praktisch of financieel op zich, ze worden als het ware de mede ouder in het gezin. En zijn regelmatig de eerste en enige gesprekspartners en toeverlaat van de ouder/s. Ze zijn lief meegaand en zeer behulpzaam. De keerzijde van al dat zorgen is dat wanneer deze kinderen volwassen zijn ze blijven zorgen voor alles en iedereen. 'Ik zorg dus ik besta', lijkt dan het credo. Door het niet gezien zijn en het ontbreken van erkenning van hun rol als zorgend kind volgt op latere leeftijd vaak uitputting. En mogelijk zelfs depressieve klachten en andere onverklaarbare psychosociale ongemakken. Als dus de zorgvraag onuitputtelijk was vanuit de ouders in het gezin van herkomst en men nooit erkenning kreeg voor al dat zorgen dan kan dat in de volwassenheid leiden tot een destructieve parentificatie van het zorgende kind.
Bij het zorgende kind en het kind wat kind moet blijven, draait alles rond het thema zorg tussen ouder en kind. Zorgen en verzorgd worden zijn de polen waar de ouders in kunnen vastzitten (Michielsen, van Mulliggen, Hermkens, 1998, p.101). Perfecte kinderen zorgen er voor dat hun ouders zichzelf kunnen zien als geslaagde ouders. Dat dit ten koste van het kind gaat laat zich niet moeilijk voorspellen. Deze kinderen laten vaak zien in hun gedrag dat het goed gaat op school dat ze doen wat ouders impliciet verwachten en doen er alles aan om zich zelf weg te cijferen. Zodat de ouder vaak kan zeggen tegen zichzelf als wij het niet goed hadden gedaan zag het er wel heel anders uit. Kijk maar hoe goed ons kind het doet op school in het bedrijfsleven enz. De zondebok is een rol waar bijna nooit erkenning voor komt omdat men het toch als lastige kinderen ziet. Vaak zie je in gezinnen dat de gevoeligste kinderen zich het beste lenen om tot zondebok te worden gemaakt. Het kind neem alle spanningen op zich. Het offert zichzelf als het ware op en wordt geofferd ten voordele van het gezin. Als gezin heb je altijd iemand om na te wijzen als er spanningen zijn. Eigenlijk een bliksemafleider.
Een destructieve parentificatie kan je in het heden veel ongemak geven. Wil je altijd maar voor iedereen zorgen, en je begrijpt niet waar dit vandaan komt? Dan zou er best wel sprake kunnen zijn van een destructieve parentificatie van Het zorgende kind. Herken je bij jezelf deze rol van zorgende kind, Neem dan eens contact op.
Het Kind wat kind moet blijven
De jongste kinderen of enig kinderen van een gezin kunnen worden geparentificeert tot: het kind dat kind moet blijven. Anderen kinderen uit dat gezin vinden dan vaak dat dit kind heel veel meer mocht en kreeg. Centraal staat het conflict tussen het enerzijds, de behoefte aan individuele autonomie en anderzijds het afhankelijk moeten blijven uit loyaliteit. Het beschikbaar kunnen zijn aan de zorgbehoefte van de ouders. Verwenning en over protectie liggen voor de hand. Het geven van het kind aan de ouders ligt in het overmatig ontvangen. Nagy spreekt bij het kind dat kind moet blijven dat het misschien wel één van de ernstigste vorm van parentificatie is.
In de ontwikkeling leidt het vaak tot het moeilijk opnemen van verantwoordelijkheden en het niet durven aangaan van uitdagingen. In de praktijk kom ik vaak tegen dat juist het geparentificeerde kind dat kind moet blijven de wederkerigheid niet herkent en daardoor opnieuw in de schuld komt te staan bij een partner. Ik gebruik dan gekscherend het voorbeeld: een kind dat kind moet blijven laat gerust 20 keer koffie voor zichzelf inschenken, als het vervolgens zelf één keer koffie in schenkt kijkt het in de rondte van, hebben jullie wel goed gezien hoe hard ik aan het zorgen ben. Als ik dat in de praktijk als voorbeeld aanhaal zie ik mensen vaak herkenbaar knikken. Door het voorbeeld vallen voor partners de puzzelstukjes in elkaar.
Een kind dat kind moet blijven kan zich vaak niet goed inleven in de wederkerigheid. Heel af en toe kom ik een klassiek voorbeeld van een kind dat kind moet tegen. Ik had een persoon die in alles volgens het authentieke gedachtegoed van Nagy zich had ontwikkeld tot kind dat kind moet blijven. Altijd beschikbaar wilde blijven voor haar ouders, daardoor kon zij nooit een langdurige relatie aangaan met als gevolg dat zij altijd kinderloos was gebleven en sinds kort ook wees was geworden. In relaties altijd de veilige weg koos niks ingewikkeld. Nu zij wees was geworden, wilde zij zichzelf gaan ontwikkelen en snappen hoe het leven was gelopen zoals het was gelopen. Ze had eindelijk de ruimte gevonden om het met zichzelf aan de slag te gaan zoals ze dat verwoorde. Al na het eerste gesprek begon zij te snappen wat er precies gebeurd was in haar leven. Het uittekenen van het genogram in de Contextuele therapie, de feiten gaven haar direct inzicht. De voorbeelden die zij gaf waren zeer kenmerkend voor het kind dat kind moet blijven wat doet dat met een mens als je altijd beschikbaar moet zijn voor je ouders en zonder dat je het in de gaten hebt je hele leven om je ouders heen borduurt. Het was een fascinerend verhaal en zo duidelijk een kind dat kind moet blijven. We werken nu inmiddels aan het zichtbaar maken en inzicht geven in hoe de dingen zich hebben ontwikkeld in haar leven.
Een destructieve parentificatie kan je in het heden veel ongemak geven. Ben je erg gevoelig en heb je vaak het gevoel dat men niet genoeg voor je zorgt. Vindt je het lastig om verantwoordelijkheid te nemen? Heb je geen besef van zingeving en uitdagingen durf je niet goed aan te gaan? Vindt je ontvangen vanzelfsprekender dan geven? Dan zou er best wel sprake kunnen zijn van een destructieve parentificatie van het kind dat kind moet blijven. Herken je bij jezelf deze rol van kind wat kind moet blijven, Neem dan eens contact op.
Het perfecte kind
Perfecte kinderen hebben een gevoeligheid ontwikkeld in het gezin van herkomst voor de verwachtingen of delegaties van de ouder naar hun kinderen. Perfecte kinderen zorgen voor goede schoolprestaties en maken beroepskeuzes die aansluiten bij de expliciete of impliciete wensen van de ouders. Deze kinderen zijn de zonnetjes in huis. Alles gaat zoals het moet gaan, de ouders hoeven als het ware geen tijd te besteden aan dit kind. Het kind zorgt ervoor dat de ouders alle tijd voor zichzelf hebben of voor hun huwelijk. Niemand ziet hoeveel het dit kind kost om zo goed te presteren. Ouders zijn vaak trots op deze kinderen en ze krijgen veel erkenning op het goede, maar ouders zien niet hoe ingewikkeld het voor deze kinderen is om al die last van het kunnen voldoen aan de verwachting van de ouders hen kost. Soms gaat die verwachtingen ook gewoonweg te ver voorbij aan de mogelijkheden en beperkingen van het kind. Perfecte kinderen zorgen ervoor dat hun ouders zichzelf kunnen zien als geslaagde ouders.
De gevoeligheid voor deze kinderen voor de verwachtingen van anderen maakt dat ze gaan trachten daaraan te blijven voldoen. Dit gaat gepaard met ontkenning van eigen verlangens en emoties. Huilen of klagen is immers niet perfect. Als het moeilijk wordt aan de verwachtingen te voldoen voelt het als falen. Dus de hoge eisen die men aan zichzelf stelt kan leiden tot faalangst. Liegen kan dan zelfs een poging zijn om toch nog aan de verwachtingen te kunnen voldoen. Het perfectionistische streven leidt bij deze kinderen vaak tot een grote maatschappelijke status en succes. De keerzijde is dat dit vaak leidt tot een gebrek aan intimiteit, het afschermen van emoties en een gevoel van eenzaamheid.
Het voortdurend aanpassen gaat ten koste van eigenheid. Leven naar hoe een ander hun graag ziet en men kijkt vaak heel oordelend naar zichzelf.
In mijn praktijk valt het op dat de last van perfecte kinderen vaak heel groot is. Men klopt eigenlijk pas aan als men al redelijk ver is opgebrand. Ik begin dan altijd met het maken van een uitgebreid genogram de feiten opgetekend in drie generaties. Als men zo vaak heeft geprobeerd door te gaan waar men eigenlijk niet meer kan ligt overspannenheid of burnout op de loer. In relaties kan het maar zo zijn dat de partner niet meer kan voldoen aan de te hoge verwachting van het perfecte kind. En als dan bijvoorbeeld intimiteit op een laag pitje komt te staan en een ander raakt hen even aan in gezien worden, kan het perfecte kind maar zo gaan denken nu ben ik even aan de beurt. Vreemd gaan in de relatie kan dan zomaar gebeuren. Men heeft altijd zo sterk zijn best gedaan de ander gelukkig te maken in bijvoorbeeld materieel opzicht, en nu dat niet meer lukt is men op, men sluit zichzelf af voor de ander. Perfecte kinderen gaan vaak te lang door in het beter groter en meer gevoel, dat ze als het ware zware roofbouw op hun zijn plegen. Dan op een goede dag is de rek eruit en valt men opgebrand om. Het zichtbaar maken van het zichzelf weg cijferen en onzichtbaar geen last willen zijn, is dan een voorwaarde om perfecte kinderen bij zichzelf thuis te laten komen. Het is voor perfecte kinderen wel vaak heel lastig om de perfectie los te laten en te gaan leven naar goed is goed en voldoende is voldoende. Het altijd maar beter, meer en groter in te gaan ruilen voor tevredenheid met wat er is. Ook in zijn/haar relatie kunnen zien wat jouw partner investeert in relatie. De wederkerigheid in relaties zichtbaar maken als wel de inspanning naar elkaar. Maar ook in de therapie gesprekken opnieuw te waken voor al te perfect gedrag. Ik maak vaak mee dat perfecte kinderen ook weer perfect gedrag gaan tonen door bijvoorbeeld meegegeven oefeningen heel goed te doen en dan opnieuw teleurgesteld te raken in de partner als die achterblijft in het maken van de oefeningen. Het aanleren dat een ander mag zijn in wie hij/zij is, ook als is dat in de ogen van het perfecte kind niet perfect genoeg is dan een eerste stap in de therapie. Mild naar elkaar kijken en zien waar goed goed is. Wanneer perfecte kinderen hun mechanisme onder ogen kunnen zien kan het soms heel snel gaan in een traject en kan men meer berusten dat perfectie niet bestaat in het leven. En kan goed gewoon weer goed zijn.
Een destructieve parentificatie kan veel ongemak geven in je leven. Ben je erg gevoelig en heb je vaak het gevoel dat het niet of nooit goed is? Dat het meer kan zijn, beter kan, groter en duurder kortom altijd is goed niet perfect genoeg! Voel je je alleen en soms zelfs eenzaam in je relatie? Dan zou er maar zo sprake kunnen zijn van een destructieve parentificatie van het perfecte kind. Herken je bij jezelf deze rol van altijd perfect willen zijn? Neem dan eens contact op.
De zondebok
Tijdens mijn studie toegepaste psychologie las ik voor het eerst over het zondebokfenomeen. Het zondebok fenomeen, is een begrip dat een belangrijke rol heeft gespeeld in de gezinstherapie. Later tijdens mijn studie aan de Nagy Academie die opleidt tot contextueel therapeut leerde ik hoe je dit zondebok fenomeen kan zien als een destructieve parentificatie en welke gevolgen dit heeft voor mensen in hun ontwikkeling. In een disfunctionerend gezin is de zondebok het gezinslid aan wie alle verantwoordelijkheid voor de aanwezige problemen wordt toegedicht. Het aanwijzen van de zondebok dient een tweeledige functie: enerzijds hoeft men het feit dat er problemen zijn niet langer collectief te verzwijgen, anderzijds worden de resterende gezinsleden van hun aandeel in de problematiek ontheven, doordat de zondebok alle schuld op zich neemt (Lange, 1994). De zondebok in de familie heeft dus eigenlijk een signaalfunctie, hij is de verpersoonlijking van het disfunctionerende gezin en verwoordt in zijn gedrag de problemen die er onderling bestaan. Tegelijkertijd waarborgt hij door middel van zijn uitzonderingspositie de cohesie van de groep. Zondebokken zijn interessant, omdat ze impliciet iets onthullen waarover de mensen om hen heen juist willen zwijgen. Met zijn afwijkende visie of gedrag vertelt de zondebok ons iets over de onderhuidse fricties en onenigheden die binnen de schijnbaar eensgezinde groep om hem heen bestaan (Vliet, 2006).
Een zondebok ontstaat vaak binnen het gezin van herkomst waar spanningen heersen tussen bijvoorbeeld de ouders. Dit gebeurt uit angst dat één van de ouders het gezin zou kunnen verlaten. Dit geeft veel spanning in een gezin. De zondebok neemt de spanningen binnen een gezin op zich. En functioneert als een zogeheten bliksemafleider. De zorg van deze zogeheten zondebok voor het gezin is dat het kind de schuld op zich neemt. Voor ouders is dit gedrag van het kind moeilijk als zorg te herkennen. In de eerste instantie wordt het gedrag als lastig ervaren. De zondebok helpt het gezin, toch krijgt het de schuld. Het krijgt zelden de erkenning voor zijn geven, het geven in de zin van fungeren als bliksemafleider.
Als je dit vertaalt naar de huidige ontwikkelingen in de maatschappij kun je eigenlijk zien hoe waardevol een functie van Zondebok is. Te pas en te onpas worden groepen mensen aangewezen als zondbok. Tijdens de Corona crisis waren eerst de jongeren schulig bevonden een aangewezen als zondebok, toen werden de ongevacineerde aangewezen als zondebok. Nu weer zijn de boeren de schuldige aan de stikstofcrisis. Natuurlijk ligt het allemaal genuanceerder. Alleen men heeft een zondebok nodig, wanneer een zonde bok is aangewezen dan verschuift de aandacht een ieder gaat als ware opzoiek naar de bevestiging van het gedrag van de zondebok. Om dan te kunnen zeggen zie daar door komt het door dat het nu mis gaat. De zondebok is dus een belangrijke aanwijzing in een systeem dat zaken niet goed gaan. Helaas krijgt de zondebok zelden tot nooit erkenning voor zijn rol als zondebok. terwijl de impact voor de zondebok groot is. Verstoting uit een gezin of uit het systeem is vaak aan de orde. Waardoor de zondebok vaak in een destructieve spiraal met zichzelf komt. Waarop een ieder weer kan reageren met een zie en wijzen het ligt aan hem/haar, zonder naar het eigen aandeel te hoeven omzien.
In het dagelijks leven kan een destructief geparentificeerd kind in de rol van zondebok extreem reageren op vermeend onrecht jegens zijn persoon. Men kan vaak getriggerd worden op onrecht en zich dan laten gelden. De rekening komt dan vaak te liggen bij de onschuldige derde bijvoorbeeld partner of kinderen. De rol kan zodoende ook weer gerouleerd worden naar die kinderen.
In mijn praktijk, hoor ik vaak als het om relatieproblematiek gaat, dat het volwassen geworden zondebok kind altijd die zondebok is gebleven. Men heeft zich staande weten te houden in de relatie door extra hun best te doen, men wil het graag zo goed doen. Uiteindelijk loopt men vaak vast in die rol en gebeurt er iets onverwachts dan kan men heel heftig reageren. Dit is dan voor de omgeving moeilijk te begrijpen. Soms is het voor de zondebok nodig om te zeggen: ‘ik heb je niet nodig’ of ‘ik doe het wel alleen’ of ‘ik kan het nooit eens goed doen’.
Als ik dat soort uitspraken hoor in gesprekken ga ik op onderzoek uit. Vaak kom ik dan toch een patroon tegen die duidt op een destructieve parentificatie van een zondebok. Als een zondebok op zijn destructie leunt kan het er heftig aan toe gaan. Wanneer zondebokken hun gedrag gaan leren begrijpen en gaan inzien hoe dingen zich ontwikkelen en men gaat werken aan deparentificatie kan er heling komen. De eenzaamheid van zondebokken kan groot zijn daar men vaak een outsiders positie aanneemt. Het zichtbaar maken van de investering van het kind in het gezin is een eerste stap in de hulpverlening. Erkenning voor het onrecht wat de zondebok is aangedaanin het gezin van herkomst, maar ook het besef bijbrengen hoe men zelf weer anderen onrecht aan doen, zijn pijlers in de hulpverlening. In de contextuele therapie begint de therapie met het uitwerken van de feiten in een genogram, daardoor herken je soms ook gemakkelijk de roulerende rekening. Het ombuigen van destructief gedrag naar constructief gedrag en herstel van vertrouwen is een mooi doel om gedurende de therapie aan te werken. In mijn praktijk ontmoet ik vaak mensen die zonder dat men weet wat er nu precies speelt als een zondebok in het leven staan. De wondertjes die ik als contextueel therapeut heb mogen meemaken, de zuchten van herkenning die vallen, zijn inmiddels niet meer op twee handen te tellen. Als het lukt om mensen te helpen hun vastgeroeste overtuigingen van 'ik heb niemand nodig ik doe het wel alleen' te leren loslaten en die om te buigen naar constructief gedrag, dan zie je als het ware een helingsproces op gang komen. Het is dankbaar werk om mensen te leren dat relaties wel helpend kunnen zijn en dat je het niet langer alleen hoeft te doen in je leven.
Een destructieve parentificatie kan je in het heden veel ongemak geven. Ben je erg gevoelig en heb je snel het gevoel het niet goed te doen en reageer je dan soms onverwachts heel fel? Heb je voor je gevoel niemand nodig want je kan het wel alleen? Dan zou er sprake kunnen zijn van een destructieve parentificatie van de zondebok. Herken je bij jezelf deze rol van zondebok, Neem dan eens contact op.
Quote voor Oktober:
Dialoog verslechtert onvermijdelijk als partners in de rol van schuldige worden gemanipuleerd. Nagy