Heb jij er last van dat er niet gezien wordt wat jij in een relatie investeert?
Heb jij er last van dat er niet gezien wordt wat jij in een relatie investeert?
Het zou dan heel goed kunnen dat je als kind op een bepaalde manier teveel verantwoordelijkheid en zorg voor anderen op je hebt genomen. Dat je niet hebt geleerd om passend aan anderen te geven in je relaties en passend te ontvangen in relaties.
Het zou zo maar kunnen zijn dat je last hebt van de gevolgen van
‘destructieve parentificatie’.
Parentificatie is een begrip dat werd geïntroduceerd door professor Ivan Boszormenyi-Nagy.
Parentificatie ontwikkelt zich in de kinderfase tussen de baby fase en de jongvolwassen fase.
Het kind wordt (en/of voelt zich) geroepen oneigenlijke zorgen of verantwoordelijkheid op zich te nemen.
Het kind ervaart de noden van zijn ouder/s en gaat vanuit natuur zijn ouders helpen, omdat elk kind zijn ouder/s wil helpen. Hij kreeg immers zijn leven van hen.
Zo wordt het kind als het ware te snel ouder. Het ontwikkelt daarbij de nodige krachten en talenten. Maar op latere leeftijd kan zich dit fenomeen op uiteenlopende wijze wreken.
Er zijn vele vormen van parentificatie. Ik wil echter vier vormen van parentificatie onderscheiden, te weten:
Het zorgende kind. Zorgende kinderen nemen vaak gezinstaken op zich en nemen de verantwoordelijkheid en zorg op zich voor broers en zussen of de ouders/s praktisch of financieel, ze worden als het ware de mede ouder in het gezin. En zijn regelmatig de eerste en enige gesprekspartners en toeverlaat van de ouder/s.
Het kind wat kind moet blijven. Het kind wat kind moet blijven wordt klein gehouden. Het mag als het ware geen leeftijd eigen verantwoordelijkheid en zorg op zich nemen. Het zorgt ervoor dat zijn ouder/s een goed gevoel krijgen over hun geven aan het kind. Het beste is als het ware nog niet goed genoeg. Dit is vaak het gehandicapte kind of de jongste of het enigst kind. Het kind leert te geven door te nemen. Deze vorm van parentificatie wordt gezien als één van de ergste vormen van parentificatie.
Het perfecte kind. Perfecte kinderen zorgen voor goede schoolprestaties en maken beroepskeuzes die aansluiten bij de expliciete of impliciete wensen van de ouders. Deze kinderen zijn de zonnetjes in huis. Alles gaat zoals het moet gaan, de ouders hoeven als het ware geen tijd te besteden aan dit kind. Het kind zorgt ervoor dat de ouders alle tijd voor zichzelf hebben of voor hun huwelijk.
Niemand ziet hoeveel het dit kind kost om zo goed te presteren maatschappelijk.
De zondebok. De zondebok neemt de spanningen binnen een gezin op zich. Het functioneert als een zogeheten bliksemafleider, hij of zij heeft gedrag dat altijd correcties nodig heeft. Het gaat om het afleiden van de grote problematiek van de ouder/s in hun levens bestaan. De zondebok offert zichzelf op en wordt geofferd ten voordele van het gezin, neemt de schuld op zich en krijgt de schuld.
Veelal ziet er niemand wat er achter het gedrag schuilgaat en dat de zondebok verantwoordelijkheid op zich neemt door openlijk destructief gedrag.
Destructieve parentificatie kan je in het heden veel hinder geven in jouw welbevinden. Wordt je bijvoorbeeld heel snel boos en begrijp je niet waar dit vandaan komt?
Of je voelt dat je gemeden wordt in jouw familie of op je werk, maar je snapt niet waar dit door komt? Voortdurend het gevoel dat er jouw onrecht wordt aangedaan? Wil je hier verandering in brengen?
Wil je, je minder boos gaan voelen over vermeend onrecht? Eventueel je relatie met jouw familie herstellen?
Ja! Dat dat kan door samen met een contextueel therapeut te onderzoeken en de feiten in kaart te brengen. De feiten worden weergegeven in een genogram, lees meer over het genogram in het volgende blog!
Wil jij meer weten over jouw eigen gezin van herkomst kijk dan op de website Contextueel therapeut Mark Bosch werkt vanuit het contextuele gedachtegoed van professor I.B Nagy.